Zrozumieć SI, czyli co daje wykorzystanie sztucznej inteligencji w sektorze ochrony

Zdjęcie: Adobe Stock

Druga dekada XXI wieku, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, cechuje się szczególnym postrzeganiem rzeczywistości przez współczesnych ludzi. Ogarnia nas wszechobecna technologia, w tym Internet i media społecznościowe, które już prawie dołączyły do rangi niezbywalnych praw człowieka. Z powodu tempa postępu technologicznego i rozwoju cywilizacyjnego, za którym często nie nadążamy, możemy również nie dostrzegać i tym samym nie rozumieć znaczenia sztucznej inteligencji. SI wspiera człowieka i pozwala na funkcjonowanie globalnego świata w wielu aspektach, od bezpieczeństwa publicznego i ochrony osób i mienia, po sterowanie ruchem w miejskich aglomeracjach czy reagowanie na różnego rodzaju zagrożenia.

Choć często nie zdajemy sobie jeszcze z tego sprawy, sztuczna inteligencja towarzyszy nam już na co dzień. Jest wykorzystywana masowo m.in. przez media społecznościowe i sklepy online, które badają i cały czas śledzą nasze zachowania w sieci, by finalnie zaproponować nam sprzedaż jakiegoś produktu, którym się interesujemy. Odpowiadają za to algorytmy obsługiwane przez SI.

Inteligentny monitoring

Nowoczesne rozwiązania wsparte sztuczną inteligencją znajdują także zastosowanie w szeroko rozumianej branży security. W ostatnich dziesięciu latach rozwijano automatyzację, jak i zastosowanie sztucznej inteligencji w systemach monitoringu przemysłowego wykorzystywanego w ochronie. Dotyczyło to głównie identyfikacji osób oraz opracowywania algorytmów, dzięki którym stało się możliwe przewidywanie negatywnych i niebezpiecznych zachować osób w przestrzeni publicznej. Program komputerowy na podstawie analizy obrazu wstępnie identyfikował cechy osób, które mogą być złodziejami, zamachowcami, agresywnymi kibicami czy osobami pod wpływem substancji psychotropowych.

Taka wczesna identyfikacja podejrzanego przekładała się na jej dedykowane śledzenie przez wskazaną w systemie do tego kamerę lub nawet system kamer. Innym rozwiązaniem było zautomatyzowanie monitoringu, polegające na automatycznym wskazywaniu operatorowi centrum obrazu z kamery rejestrującej w danej chwili zdarzenie odbiegające od normy, np. bójkę, bieg lub duże zgromadzenie osób w jednym miejscu. Pozwalało to na szybką ocenę sytuacji i podjęcie określonych dalszych kroków. Dziś te już standardowe usprawnienia systemów monitoringu wizyjnego wydają się niewystarczające.

Wszystko na to wskazuje, że w niedalekiej przyszłości SI w monitoringu wizyjnym stanowić będzie alternatywę dla tradycyjnej ochrony fizycznej. Wpływ na to mają dwa główne czynniki, które szczególnie dotyczą branży security. Przede wszystkim w  skali globalnej nowe zagrożenia, takie jak np. pandemia, wymusiły na wielu przedsiębiorstwach zmianę dotychczasowego stylu pracy (zarówno automatyzacja pracy, jak i np. konieczność weryfikacji temperatury ciała personelu wchodzącego na teren obiektu). Ponadto, istotną kwestią w  skali krajowej są rosnące koszty pracy w zakresie minimalnego wynagrodzenia dla  pracowników ochrony fizycznej, które poza nowymi wyzwaniami w obszarze bezpieczeństwa są głównym motorom napędowym poszukiwania innych, bardziej nowoczesnych i  odpowiadających na szerszy zakres potrzeb rozwiązań.

Dotyczy to również monitoringu wizyjnego. Jest jeszcze jeden istotny aspekt, mający znaczący wpływ na poprawę bezpieczeństwa. Sztuczna inteligencja się nie męczy, nie popełnia błędów, działa zawsze według ustalonego algorytmu i w tym sensie jest dużo doskonalsza niż człowiek, który po kilku godzinach pracy jest zmęczony, czasami traci uwagę i nie codziennie jest w dobrej formie psychofizycznej. W obszarze monitoringu SI jest bardzo dużym wsparciem dla człowieka. Natomiast finalnie zawsze, na podstawie dobrze przeanalizowanych danych przez oprogramowanie, decyzję co do użycia broni, środków przymusu bezpośredniego czy odpowiedniego zadziałania musi podjąć człowiek.

Zastosowanie sztucznej inteligencji w monitoringu może pozwolić branży ochrony na świadczenie w przyszłości nowych usług i tym samym rozwój nowych biznesów. Mogą to być w powiązaniu z nowymi kamerami alerty dotyczące np. wzrostu temperatury w danym miejscu, identyfikacja pożarów we wczesnym stadium czy też detekcja nieszczelności określonych instalacji przesyłowych, np. gazowych. Proponowane rozwiązania w powiązaniu z wymogami z obszaru ochrony środowiska, w tym redukcji gazów cieplarnianych, wymuszają także na określonych przedsiębiorstwach konieczność szybkiego reagowania na awarie skutkujące np. uwalnianiem się do atmosfery metanu oraz innych gazów. Zdolność do monitorowania obszarów rozległych wysypisk śmieci czy pól naftowych staje się więc naturalnym rozszerzeniem systemów monitoringu wizyjnego, a tym samym usług świadczonych przez wyspecjalizowane do tego podmioty sektora ochrony. Będzie to jednak możliwe i ekonomicznie opłacalne tylko z wykorzystaniem monitoringu „dozbrojonego” w odpowiedni software ery SI.

Internet rzeczy (IoT)

Internet rzeczy (IoT – Internet of Things) to kolejny obszar intensywnego wykorzystywania sztucznej inteligencji, m.in. w celu zapewnienia bezpieczeństwa ich użytkowania, monitorowania działania i kontroli.

IoT oznacza bowiem zarówno proces łączenia obiektów fizycznych za pomocą Internetu, jak również sieci łączące te obiekty. Przez „przedmioty” należy rozumieć w tym przypadku zarówno urządzenia codziennego użytku (automatyka domowa, zegarki fitness itp.), jak i przyrządy medyczne, maszyny rolnicze, samochody, łańcuchy dostaw, roboty przemysłowe czy sygnalizację świetlną ruchu drogowego w ramach zintegrowanych systemów metropolitalnych.

SI w tym obszarze pozwala na łączenie wszystkich elementów mogących przesyłać dane w ramach jednej sieci i to bez konieczności interakcji między ludźmi lub między człowiekiem a danym urządzeniem.

Monitorowanie poprawności procesów realizowanych z wykorzystaniem IoT to kolejny, potencjalny obszar usług ochrony, ale realizowanej z wykorzystaniem narzędzi IT. Już dziś posiadacze wybranych, ekskluzywnych modeli samochodów mogą korzystać z usługi zdalnego monitoringu swoich pojazdów, co zapobiega ich kradzieży. Monitorowanie floty pojazdów w przedsiębiorstwach pozwala na wyeliminowanie wykorzystywania pojazdu służbowego do celów prywatnych, co z kolei przekłada się na ograniczenie kosztów w skali całego przedsiębiorstwa. Za najlepszy przykład mogą posłużyć skradzione przez Rosjan na Ukrainie zaawansowane ciągniki rolnicze i późniejsza, włączona zdalnie blokada uniemożliwiająca ich użytkowanie.

Przeczytaj także: DKWOC włączone do programu „Microsoft Government Security Program”>>

Poza licznymi innowacjami i nowymi zastosowaniami SI oraz legislacyjnym przygotowaniem w tym zakresie, np. w krajach UE, są również powody do zmartwień. Rozwój SI może się bowiem wymknąć człowiekowi spod kontroli. Przykładem jest tu kazus z 2017 roku, kiedy to Facebook był zmuszony zamknąć jeden ze swoich projektów po tym, jak dwa chatboty zaczęły mówić własnym językiem, sprzeciwiając się wewnętrznym kodom. Należy mieć jednak świadomość, że przed udziałem sztucznej inteligencji w życiu codziennym nie ma już ucieczki, a rosnący poziom złożoności i technologicznego zaawansowania urządzeń, w tym infrastruktury mającej wpływ na życie ludzi, będzie sprzyjał kolejnym zastosowaniom SI i pozostawianiu jej pod kontrolą krytycznych dla człowieka systemów – na przykład od sterowania klimatyzacją w hali lotniska im. Chopina w Warszawie po monitoring instalacji nuklearnych w Japonii czy monitoring przestrzeni okołoziemskiej. Bez wątpienia sztuczna inteligencja to również przyszłość i obszar ekspansji oraz nowych możliwości dla szeroko rozumianej branży ochrony.